Embark


Bij het fokken van honden is steeds meer mogelijk. De wetenschap komt steeds verder met onderzoek. Tegelijkertijd ligt het fokken van honden steeds meer onder vuur. In de samenleving, in de media en in de politiek is de aandacht groeiende voor excessen bij het fokken van honden.
Fokkers moeten proberen zo zorgvuldig mogelijk om te gaan met het kiezen van de combinaties van ouderdieren.
Uiteraard zijn de uitslagen van Heup- en Elleboogdysplasie hierbij belangrijk, zo ook het testen op Degeneratieve Myelopathie en Hypofysaire Dwerggroei.
Er is echter meer mogelijk!

Er zijn heel veel DNA-testen op de markt, over het algemeen bestemd voor één aandoening en voor één ras. Nieuw op het gebied van DNA-testen voor (ras)honden is het testen op het gehele genoom: whole genome sequencing. Hierbij wordt elk stukje DNA ontrafeld en getest.
Sinds 2005 wordt het gehele DNA van één hond in kaart gebracht. Met deze waardevolle informatie weten wetenschappers hoe het genetische plaatje van de diersoort hond er uit ziet en kunnen heel veel erfelijke kenmerken gevonden worden.
Op dit moment is er wereldwijd geen ander laboratorium dat zo breed test als Embark, wat hun test vooruitstrevend maakt voor de hondenfokkerij.
Omdat er veel breder wordt getest, is de Embark-test ook niet te vergelijken met een enkele DNA test voor een ziekte of kenmerk, zoals we bijvoorbeeld kennen van de DNA test voor ziektes als Degeneratieve Myelopathie of von Willebrand. De Embark test omvat dus heel veel meer.
Embark test op meer dan 211 ziektes en aandoeningen, waarvan 11 specifiek voor de (Oud)Duitse Herder.

Embark DNA test:
Via een wattenstaaf oftewel ‘swab’ wordt wangslijm afgenomen bij de hond. Deze swab wordt door de eigenaar opgestuurd naar Embark in Amerika en daar op meer dan 200.000 markers getest. Een marker is een plek op het DNA waarvan we exact weten welke eigenschap daar ligt. Dit kan bijvoorbeeld zijn: de vachtkleur, lichaamsbouw,  oogkleur, maar ook de aanleg voor en aanwezigheid van een erfelijke ziekte.
Na enige tijd ontvangt de eigenaar de uitslag van Embark. Deze uitslag is opgedeeld in 4 categorieën:

1. Gezondheid
Zoals hierboven al aangegeven wordt er op meer dan 211 ziektes en aandoeningen getest waarvan de onderstaande 12 specifiek voor de (Oud)Duitse Herder:
Degeneratieve Myelopatie
Achromatopsia of Day Blindness
CLAD III
Hemofilia A variant 1 en 2
Scott Syndrome
HUU ofwel Urate Kidney & Bladder Stones
MDR 1
MPS VII
RCND
XHED of X
Ichthyosis (later toegevoegd)
Voor meer informatie over deze ziektes klik hier

Het voordeel van de Embark test is dat op het moment dat er in de toekomst marker(s) voor een andere ziekte of afwijking beschikbaar komt, het DNA van de reeds geteste honden ook op het dragerschap van die ziekte of afwijking wordt gescreend zonder extra kosten, mits mogelijk met beschikbaar DNA materiaal.

2. COI (Genetisch bepaalde inteelt coëfficiënt)
Van geteste honden wordt door Embark het COI bepaald, het zogenaamde verwantschap. In vrijwel alle gevallen blijkt uit de COI berekening van Embark dat die veel hoger is dan een fokker op basis van een 3- of 5 generatiestamboom zal verwachten.
Op dit moment ligt het gemiddelde verwantschap, het COI, van de (Oud)Duitse Herder rond de 30%, en vaak hoger, terwijl een gezond percentage 10% of lager behoort te zijn.
Dat betekent dat de genetische gelijkenissen tussen de (Oud)Duitse Herders op hetzelfde niveau zit (of veel hoger) dan die van broers en zussen. Bij mensen is een hoge mate van inteelt  in verband gebracht met een verhoogde prevalentie van complexe ziekten en andere aandoeningen. Bij complexe ziektes kun je denken aan kanker en auto-immuunziektes. Bij honden zijn er wetenschappelijke bewijzen voor kleine nesten, lege teven en gedragsproblemen.

3. Inbreeding & Diversity
Nog een waardevolle tool van de Embark test is de categorie “inbreeding & diversity.” Er komt steeds meer aandacht voor het belang van genetische diversiteit voor rashonden. Inmiddels is wel duidelijk dat er binnen de (Oud)Duitse Herder een grote behoefte is aan genetische diversiteit. De verwantschap binnen de (Oud)Duitse Herder is veel te hoog en daar moeten we wat mee. Als er meer fokdieren getest worden via Embark geeft dit een extra mogelijkheid: als zowel de reu als teef getest zijn, kan worden berekend op welke gebieden en in welke mate de nakomelingen genetisch divers zullen zijn. Dit geeft fokkers voor het eerst de mogelijkheid om doelgericht te fokken voor behoud van de genetische diversiteit.

4. Fysieke kenmerken
Onder fysieke kenmerken vallen alle kenmerken waar we op kunnen testen die niet te maken hebben met de gezondheid van de hond, zoals de vachtkleur, vachtlengte- en structuur, oogkleur en lichaamsbouw.
Hoewel deze laatste categorie altijd leuk is om te weten -je kunt er bijvoorbeeld mee voorspellen of er (on)gewenste kleuren aanwezig zijn- is vooral de gezondheid belangrijk.

Wat kunnen wij als Stichting met Embark doen?
Met de zogenaamde matchmaker van Embark kunnen we van de aangemelde fokdieren het te verwachte COI van pups uitrekenen vóór een eventuele dekking. Dit is dus een voorspellende tool op basis van het genetisch patroon van de honden en vele malen meer betrouwbaar dan op basis van afkomst door stamboomonderzoek.

Ook doet Embark de ouderschapsverificatie van de pups. Op deze manier hebben wij in één test alle informatie die we nodig hebben van een hond.

Over gezondheid kunnen we helder zijn, daarover willen we graag zoveel mogelijk weten want natuurlijk willen we een gezond ras fokken. We laten ons ondersteunen door deskundigen om de juiste adviezen te geven om gezondheid binnen ons ras te bevorderen.

Waar kan ik een Embark test bestellen?
Voor onze donateurs is de Embark test te bestellen tegen kostprijs, om en nabij de € 100,–.
Dit kan via een mailtje naar e.v.beek-blom@sanus-canibus.nl  Hierbij graag de stamboomnaam van de hond vermelden.

Hoe moet een Embark test worden afgenomen en verzonden?
Dat kunt u in deze handleiding van de Stichting lezen.

LET OP!
Net zoals bij de swabs van Van Haeringen of Laboklin, of eigenlijk elke swab voor DNA, moeten de honden minimaal een uur apart van elkaar gehouden worden om te voorkomen dat ze DNA van een andere hond per ongeluk in hun bek hebben. (Denk aan melk van de moeder of een haar van een nestgenoot).
Ook mogen ze een halfuur van te voren niet eten/drinken.
Zie hier een uitgebreide uitleg over hoe te swabben: https://embarkvet.com/how-to-swab-your-dog/

Wanneer komt de Dwerggroei-test beschikbaar bij Embark?
Op dit moment is Dwerggroei de enige DNA-test die nog apart afgenomen moet worden (via Van Haeringen of Laboklin), dit omdat Embark hier (nog) niet op test. Embark is op de hoogte van onze grote wens tot het invoegen van deze test en heeft ons beloofd hiermee bezig te gaan. Op welke termijn dit gaat gebeuren kunnen wij helaas nog niet zeggen.

Embark en Outcross
Embark gaat Sanus Canibus ondersteunen bij het outcross programma.
Wilt u als fokker graag een outcross nest fokken, stuur dan een mail naar e.v.beek-blom@sanus-canibus.nl om samen de mogelijkheden te bekijken.